DOKUNMATİK EKRANLAR NASIL ÇALIŞIR?

 

Yazan: Büşra SÖNMEZ

DOKUNMATİK EKRAN NASIL ÇALIŞIR?

Günümüzde nerdeyse her insan akıllı telefona sahiptir. Bu akıllı telefonların en önemli özelliklerinden biri ise dokunmatik olmasıdır. Çoğumuz cihazlarımızda bu dokunmatik ekranları kullanırız ama nasıl çalıştıkları hakkında pek bir bilgi sahibi değiliz. Bugünkü yazımızda bu yaygın olarak kullandığımız belki de elimizden hiç bırakmadığımız dokunmatik ekran özelliğine sahip cihazlarımızın çalışma mantığından bahsedeceğiz. Bu özellikler ekran tipine göre değişiyor bu ekranlardan kısaca bahsedelim.

KAPASİTİF DOKUNMATİK EKRANLAR

Üreticiler için en popüler ikinci seçenek ise kapasitif dokunmatik ekranlardır. Kapasitif dokunmatik ekranlarda, şeffaf bir elektrot katmanı kullanılır. Bu katman, bir cam panel üzerine yerleştirilir ve ardından katmanın üzeri koruyucu katmanla kaplanır. Parmağımızla ekrana dokunduğumuzda, elektrik yüklerinin bir kısmı ekrandan parmağımıza aktarılır. Ekranın dört tarafında bulunan sensörler elektrik akımındaki bu düşüşü algılar. Kapasitif dokunmatik ekranlar ya bir insanın parmağı ile ya da ürünün özel kaleminin dokunmasıyla çalışır.

Dirençli dokunmatik ekranlar sadece basınca karşı hassastır. Yani dokunma, basınca yol açmadığında dokunmayı fark etmez. Bununla birlikte parmak yerine bir kalemle, eldivenle vb. herhangi bir nesne ile basınç uygulandığında da ekran çalışır. Bu ekranlar, kaydırma ve çoklu dokunma özelliklerini desteklemez. Bu yüzden dirençli dokunmatik ekranlar akıllı telefonlarda kullanılmaz. Asıl ekran, camın arkasında olduğundan bu ekranların görüntü netliği iyi değildir.

DİRENÇLİ DOKUNMATİK EKRANLAR

En basit ve en sık rastlanan dokunmatik ekran tipi, dirençli dokunmatik ekranlardır. Bunlar daha çok ATM’lerde, süpermarketlerde vb. karşımıza çıkar. Bu ekranlar aralarına küçük bir boşluk olan iki esnek metalik katmandan oluşur. Bu iki katman içinden elektrik akımı geçer. Elimizle ekranın üstündeki esnek katmana dokunduğumuzda o katman, alttaki katmana temas ederek elektrik akımını keser. Parmağın dokunduğu nokta bu sayede tespit edilir. Bu tespit sayesinde de basmaya çalıştığımız düğme belirlenmiş olur.

Dirençli dokunmatik ekranlar sadece basınca karşı hassastır. Yani dokunma, basınca yol açmadığında dokunmayı fark etmez. Bununla birlikte parmak yerine bir kalemle, eldivenle vb. herhangi bir nesne ile basınç uygulandığında da ekran çalışır. Bu ekranlar, kaydırma ve çoklu dokunma özelliklerini desteklemez. Bu yüzden dirençli dokunmatik ekranlar akıllı telefonlarda kullanılmaz. Asıl ekran, camın arkasında olduğundan bu ekranların görüntü netliği iyi değildir.

KIZILÖTESİ DOKUNMATİK EKRANLAR

Darbe ve çizilme gibi dış etkenlere en dayanıklı dokunmatik ekran tipi kızılötesidir. Ayrıca anlattığımız diğer dokunmatik ekran tiplerine göre daha pahalıdır. Fiziksel bir güç gerektirmez, nazik bir dokunuş yeterlidir.

Bu tip ekranların çalışma mekanizması ışık demeti kesinti teknolojisine dayanır. Ekranın üzerinde kızılötesi ışınları göndererek ve alarak oluşturulmuş görünmez bir ağ vardır. Işık huzmelerini kesen bir dokunuş bu ağ üzerindeki dokunulan noktanın tespit edilmesini sağlar.

KAYNAKLAR

http://www.olaganustukanitlar.com/dokunmatik-ekran-nasil-calisir/#:~:text=Bu%20ekranlar%20aralar%C4%B1na%20k%C3%BC%C3%A7%C3%BCk%20bir,nokta%20bu%20sayede%20tespit%20edilir.

http://www.zirveelk.com/WorkSheet.aspx