Yazan : Büşra SÖNMEZ
Günlük hayatta bir çok işimizi halletmek için bir aracıya
ihtiyaç duyarız. Örneğin bir ev alacak olsak doğrudan evin sahibine ulaşmak
yerine bir emlakçıya başvururuz veya elimizdeki parayı belirli bir bankadan kullanıcı
hesabı açıp bu paramızın takibini bu bankadan sağlarız. Bunun gibi bir çok
aracı sistem sayabiliriz. Günlük hayatta bu aracı sistemlerin kısa mesafelerde
işlemlerimizi yavaşlattığını belki de çok fazla fark etmeyebiliriz. Bu
işlemleri çok uzak mesafelere mesela ülkemizden başka bir ülkeye para transferi
yapacak olursak bu sürenin aracı sistemlerden dolayı arttığını bu da bize büyük
bir zaman kaybı olarak geri döndüğünü göreceğiz. Tüm bu sorunlara çözüm olarak Blockchain
teknolojisi geliştirilmiştir.
Blockchain teknolojisinin tanımına geçmeden önce bu
teknolojinin ne zaman kim tarafından ortaya atıldığından bahsedelim. Bu
teknoloji fikri 90’ların başına kadar gitse de bildiğimiz haliyle 2009 yılında
gizemli bir kişi ya da kişiler tarafından yayımlanmış bir çalışmayla karşımıza
çıktı. Peki neden çıktı? 2008 ve 2009 yılında dünyada ciddi bir kriz baş göstermişti.
Amerika’da çoğu banka iflasın eşiğine gelmiş ve dünya müthiş bir çöküşün
eşiğinden dönmüştü. Alınan yanlış kararlar, yapılan yanlış yatırımlar tüm
sistemin çökmesine neden olabilecek felaketlere yol açıyordu. Bu sebeplerden
dolayı bankacılık sistemine artık güven kalmamıştı. Tüm bu sorunlardan dolayı
2009 yılında Satoshi Nakomoto takma isimle bir kişi ya da grup tarafından
Bitcoin hayata geçirilmiştir.
Biraz önce Blockchain teknolojisinden bahsetmiyor muyduk
nerden çıktı Bitcoin diyebilirsiniz. Bitcoin, dijital bir para birimi, daha çok
anonim olarak çevrimiçi bir şey satın almanızı sağlayan bir dijital para
birimine benzer. Blockchain ise Bitcoin ile sınırlı olmayan işlemleri kaydetmek
için dağıtılmış bir veritabanı olarak çalışır. Yani Bitcoin Blockchain olmadan
çalışmaz.
Gelelim Blockchain teknolojisinin ne olduğuna. Bu teknoloji
en basit haliyle bir kayıt defteridir. Bunu şu şekilde düşünebiliriz. Herhangi
bir Bankada hesabımız olduğunu düşünelim. Bankada yatırdığımız para gibi tüm
işlemler banka tarafından saklanıyor ve bu bilgiler sadece banka tarafından
biliniyor. Bu bilgilere herhangi bir zarar gelmesi durumunda (hacklendiğinde
veya kaybolduğunda) tüm yaptığımız işlemlere ait verilerimiz kayboluyor. Bunu
kanıtlamak neredeyse imkansız olurdu. Bu soruna çözüm olarak Blockchain bir
tane kayıt defteri tutmak yerine birden fazla kayıt defteri tutuyor. Özetle Blockchain,
çevrimiçi (online) bir hesap defteri gibidir.
Her türlü veriyi takip etmek için kullanılabilen dijital bir defterdir.
Bu yazılım, diğer pek çok şeyin yanı sıra, mal akışını, para hareketlerini,
sanat eserlerinin veya şiirlerin kime ait olduğunu takip edebilir. Hatta oy
kullanma gibi bir çok işlemde de kullanılabilir. Blockchain, bilgileri değişmez
bir şekilde depolama yetenekleri ile ayırt edilir ve hacklenemez.
Her Blockchain’in temel işlevi dijital bilgileri, blok adı
verilen ve değiştirilemeyen koleksiyonlarda gruplandırmaktadır. Bir blok
veriyle dolduğunda, kalıcı bir kayıt haline gelebilmesi için, oldukça karmaşık
bir işlem gerçekleştirilir. Her blok, her iki bloğun içeriğine başvuran bir
kodla, bir sonraki bloğa bağlanır. Bu yüzden ona zincir denir.
Bilgisayarını kullanarak bir blockchaine katılan herkes, blockchainde bir düğüm olarak kabul edilir. Bir zincirde binlerce, hatta milyonlarca düğüm olabilir. Tasarımın asıl başarısı, blockchainin bu düğümlerin herbiri ile çoğalması ve sürekli olarak güncellenmesidir.
Blockchain yüksek derecede gizlilik sağlar. Bu teknolojiyi kullanan bir kişinin kimliği bir kod dizisinin arkasında gizlidir. Bu kişi kimliğini kendisi açıklamadıkça kim olduğu bilinemez.
Bitcoin ve Ethereum en popüler Blockchain ağlarıdır. Blockchain teknolojisinin en bilinen ürünü ise kripto para birimleridir.
Bugünkü yazımızda Blockchain teknolojisinden bahsettik, bir sonraki teknoloji yazımızda görüşmek üzere.
KAYNAKLAR
https://limenya.com/
https://www.youtube.com/watch?v=KQiOyzrw0x0
https://www.btcturk.com/bilgi-platformu/bitcoin-tarihi/
0 Yorumlar