Yazı: Melike ÇETİN
“Günlerce hazırlandığım bir sunumu gerçekleştirmek üzere sahneye çıktım. İnsanlar bana garip garip bakarak fısıldaşıyorlardı. Neler olduğunu anlamaya çalışarak etrafıma bakarken bir ayna… O da ne, takım elbisem üzerimde değildi. Yalın bir şekilde yüzlerce insanın karşısındaydım…
“Gözlerimi açtım ve yatağımda olduğumu fark ettim. Sadece bir rüyaydı diyerek derin bir "oh " çektim.
Sosyal fobiye sahip kişilerin neler hissettiklerini anlamak için bu
rüyadaki senaryoyu zihnimizde canlandırarak sosyal fobiyi tanıyalım; Sosyal
fobi, kişinin, kendisinin başkaları tarafında yargılanacağından, rezil
olabilecek davranışlarda bulunabileceğinden, mahcup ve utanç duyulacak
durumların gerçekleşmesi gibi konularda duyduğu belirgin kaygı ve korkudur.
Bu durum kişiyi birçok sosyal faaliyetlerden alıkoyan, kişiler arası
iletişimden uzak tutan yaşam kalitesini düşüren bir davranış bozukluğudur.
Sosyofobik bireyler toplum karşısında yüksek sesle konuşamama, sesinin
titremesi, nefes almakta zorlanma, terleme, yüzünün kızarması gibi
şikayetleri sonucu, bu durumun anlamsız olduğunu bilmesine rağmen
kendilerini sosyal yaşamadan soyutlarlar.
SOSYAL FOBİNİN NEDENLERİ
Sosyal fobinin nedenlerini genetik faktörler ve çevresel faktörler
olarak iki başlık altında inceleyebiliriz. Kalıtımsal fobinin çok yaygın
rolü olmasa da etkisi görülmektedir; Serotonin adı verilen maddenin
sosyofobik bireylerde daha az olduğu ve beyninde elektriksel bozukluklar
olduğu ileri sürülmüştür.
Çevresel faktör ise öncelikle ailede başlar. Ailenin aşırı korumacı,
duygusal sıcaklıktan yoksun olması, çocuğu yetiştirme biçiminden (Çocuktan
yüksek beklentilerinin olumsuz sonuçlanması durumunda çocuğu cezalandırma,
özgüvenini zedeleyecek davranışlarda bulunma vb.) , kişinin yaşadığı
olumsuz durumlara verilen toplumun tepkisinden kaynaklanmaktadır.
SOSYAL FOBİ ÇEŞİTLERİ
Sosyal fobi bireyden bireye çeşitlilik gösterebilir. Bunlar;
Özgül Tip: Kişi için özel durumlarda meydana gelen endişelerdir.
Yaygın Tip: Sosyal ortamların çoğunda meydana gelen, kişinin okul ,iş,
sosyal yaşantısının işlevselliğini en fazla bozan tiptir.
SOSYAL FOBİ NE ZAMAN BAŞLAR?
Sosyal fobinin başlangıç yaşı hakkında kesin bir araştırma mevcut değildir. Genellikle 7-18 yaş arasında başladığı ve bu yaş aralıklarında artış gösterdiği gözlemlenmiştir. Bu nedenle bireylerin bu yaş grubunu psikolojik yönden sağlıklı atlatması önem taşımaktadır.
SOSYAL FOBİNİN TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Sosyal fobi, tedavisi olan psikolojik bir hastalıktır. Hastanın durumuna göre ilaç tedavisi ve konuşmaya dayalı terapiler uygulanır.
KAYNAKÇA:
TERLEMEZ, M. (2018).Sosyal fobinin spora etkileri. Uluslararası Beşeri
ve Sosyal Bilimler İnceleme Dergisi (UBSBİD), 2(2).
DEMİR ÖZDİKMENLİ, G. (2009). Sosyal fobinin etiyolojisinin incelenmesi
amacıyla gerçekleştirilen araştırmalara genel bir bakış. Akademik
İncelemeler, 4(1).
Kayıtlar
0 Yorumlar